Accu helemaal leegrijden?
Mag je de accu van een elektrische fiets helemaal leegrijden?
Over het gebruik van de elektrische fiets accu gaan vele verhalen de ronde. Wat is nu waar en niet waar? Dit keer behandelen we de veel gestelde vraag: is het geheel oprijden van de accu erg? We beginnen met het goede nieuws, het totaal leegrijden van een elektrische fiets accu is zeker niet funest voor de accu. Wij adviseren echter om niet al te vaak de accu leeg te rijden, maak er geen gewoonte van. Kan je het voorkomen doe het dan, maar vreemd als het klinkt, rijdt in het fietsseizoen eens in de drie maanden de accu helemaal op, dat heeft ook weer een voordeel. Waarom je beter niet de accu helemaal leeg moet rijden? De levensduur van de accu wordt hierdoor bekort. Zoals bij vele andere zaken is het leven is het ook hier balanceren tussen de voor- en nadelen.
Leeg is niet leeg.
Wanneer je de lichten van je auto aan laat staan zal na een nacht je accu totaal leeg zijn. En met leeg bedoelen we, écht leeg. Een auto-accu kan daar niet goed tegen. De levensduur wordt bekort, maar als je hem weer oplaad kan je de accu zeker nog wel gebruiken.
Een auto accu vindt totaal ontladen helemaal niet leuk, je pest hem flink, maar alla. Bij de Lithium ion accu in de elektrische fiets is dit totaal anders. Raakt dit type accu helemaal leeg dan is hij onherstelbaar beschadigd en is de accu vervangen de enige optie.
Dus je moet nooit de accu helemaal oprijden? Nee hoor, dat is geen probleem. Confuus? Lees verder. De Lithium Ion accu van een elektrische fiets heeft een heel aantal voordelen en wordt daarom op dit moment door haast iedere fietsfabrikant gebruikt. Helaas staan tegenover de voordelen meestal ook een aantal nadelen. Een daarvan is dat het funest voor de accu is om hem te ver te ontladen. Daarom hebben de fabrikanten van dit type accu een stuk elektronica in de accu gebouwd die hem moet beschermen tegen te ver ontladen. Dat wordt het battery management system (BMS) genoemd. Het battery management system heeft vele taken en één daarvan is de accu te beschermen tegen te ver ontladen.
Wanneer je tijdens een zeer grote fietstocht (of meerdere kleinere, zonder je accu tussentijds op te laden) de accu helemaal leegrijdt zal het battery management system op een gegeven moment ingrijpen. Voordat de accu helemaal leeg is zal hij zich zelf uitschakelen. Dan heeft de accu dus nog wel wat lading, ongeveer zo’n 7%, en dat is noodzakelijk om de accu te beschermen. Zou je de accu nog een stuk verder kunnen ontladen dan zal bij een bepaalde restcapaciteit de accu onherstelbaar beschadigen. Dit wordt een diepteontlading genoemd.
Door de bescherming van het battery management system kan je dus zelf, door op je elektrische fiets te blijven rijden tot de accu op is, nooit een accu diepontladen. Op dit punt hoef je dus totaal geen zorgen te maken, rijdt die accu maar lekker op. Maar…
Diepontlading ligt op de loer.
Zodra de accu geen trapondersteuning meer geeft na een lange fietsrit ligt een gevaar op de loer. Wanneer je thuiskomt moet je de accu aan de lader verbinden. Je mag dat ook nog de volgende dag doen, maar wacht daar geen dagen en zeker geen weken meer mee. Waarom is dat eigenlijk?
Iedere accu kent een zelfontlading. Zonder dat je hem gebruikt loopt de accu langzaam leeg. Zou je te lang wachten met het laden van de accu die je leeg gereden hebt dan zou de accu door zijn zelfontlading te ver ontladen worden waardoor wel een diepteontlading ontstaat. Dan is de accu definitief beschadigd en onbruikbaar geworden. De accu omruilen voor een nieuwe is dan de enige oplossing. Doordat je de accu niet op tijd hebt geladen valt deze vervanging niet onder de garantie. De fietsenwinkel of leverancier van de accu kan, door het uitlezen van het geheugen van het battery management system, zien of deze diepontlading is ontstaan door een gebruikersfout of het falen van de elektronica in de accu.
Voordeel leegrijden accu.
De accu af en toe eens totaal leeg rijden heeft ook een voordeel. Het zal de accu-capaciteitsmeter, die aangeeft hoeveel lading in je accu zit (die streepjes op je display), beter inzicht geven in de werkelijke beschikbare capaciteit van de accu en daardoor beter in staat zijn de acculading tijdens het fietsen nauwkeurig weer te geven.
Zolang je nog niet de accu hebt leeggereden weet de accu-capaciteitsmeter niet (nauwkeurig) wanneer de accu “op” is. Het gevolg hiervan is dat je bij een lange fietstocht onderweg denkt, ik heb nog drie van de vijf streepjes, ik kan dus zeker nog flink vooruit. Maar veel eerder dan je verwachtte stopt je elektrische fiets met het geven van trapondersteuning. Je ziet dan eerst nog bijvoorbeeld twee streepjes en in een mum van tijd zijn ook die weg. Vervelend. Als je dat merkt kan je dit probleem oplossen door eerst de accu eerst geheel op te laden en daarna helemaal leeg te rijden.
Wellicht dat je denkt, wat vreemd, de fabrikant weet toch wat de capaciteit van de accu is? Natuurlijk weet de fabrikant dat maar… de capaciteit van een accu en zeker bij de lithium ion accu in een elektrische fiets, neemt af met zijn leeftijd en met het gebruik. Ook al zou je niet van de fiets gebruik gebruik maken, de capaciteit van de accu neemt flink af.
Had de accu bij de aankoop van de elektrische fiets een capaciteit van bijvoorbeeld 300 Wh, na een jaar (zonder ook maar een kilometer af te leggen) is de capaciteit geslonken naar 240 Wh (en zal nooit meer 300 Wh worden). Een daling van 20% per jaar is namelijk niet ongewoon bij lithium ion accu’s. Wanneer je daarnaast ook nog eens van je fiets gebruik maakt dan zal daardoor ook de accu-capaciteit nog verder afnemen. Een juist conclusie begin je te trekken: een accu moet je zien als een (heel duur) verbruiksartikel.
De accu-capaciteitsmeter moet dus door de tijd heen zich aanpassen op de afgenomen accucapaciteit. Dat is best lastig. Je kan hem daarbij helpen door de accu een keer helemaal leeg te rijden. De accu-capaciteitsmeter weet dan precies hoeveel energie de accu heeft geleverd en gebruik die informatie om beter dan voorheen de accucapaciteit aan te geven via je display op je stuur. Vandaar dat we zeggen, eens in de drie maanden de accu helemaal leeg rijden heeft ook een voordeel.
Nadeel totaal leegrijden van de accu.
Helaas kleeft aan ieder voordeel ook een nadeel. De accu van de elektrische fiets vindt het minder prettig om ver ontladen te worden. Daarmee neemt de levensduur af. Wanneer je de levensduur van de accu wil maximaliseren is het af te raden de accu helemaal op te rijden. Sterker nog de accu verder ontladen dan 50% is eigenlijk – in dit kader – af te raden. De accu helemaal opladen (je leest het goed!) trouwens ook. De accu is eenmaal een delicaat onderdeel en als je hem met respect behandelt zal hij je belonen met een maximale levensduur.
Wil je weten wat je moet doen (en laten) om de accu met respect te behandelen lees dan het artikel “hoe kan ik de levensduur van de elektrische fiets accu verlengen?”.
